Pieczenie, silny ból podniebienia, niekiedy pęcherze i bąble to przykre dolegliwości, które spowodowane są poparzeniem. Sposób łagodzenia i leczenia skutków poparzenia zależy od przyczyny – nieco inaczej postępujemy w przypadku poparzenia będącego skutkiem działania wysokich temperatur, inaczej gdy mamy do czynienia z poparzeniem chemicznym. Lekkie poparzenie można leczyć domowymi sposobami. W przypadku poważnych poparzeń konieczna jest pomoc medyczna. W Przy rozległych poparzeniach może wystąpić wstrząs oparzeniowy, który jest bezpośrednim zagrożeniem życia. Dodatkowo pokaźne bąble i pęcherze oraz opuchlizna mogą utrudniać oddychanie.
Oparzenie podniebienia – przyczyny
Statystyki oparzeń w obrębie jamy ustnej podają, że najczęstszą przyczyną poparzeń są nieostrożność i pośpiech podczas spożywania posiłków i picia napojów. Najczęściej to drobne oparzenia podniebienia łykiem zbyt szybko pitej porannej kawy, za dużym kęsem gorącego posiłku albo łyżką gorącej zupy. Poparzenia wywołują również niektóre gatunki papryki. W większości przypadków są to oparzenia miejscowe, nierozległe i powierzchniowe. Bywa jednak, że czynnika oparzeniowego jest więcej lub jego czas oddziaływania na śluzówki jest na tyle długi, że tworzą się bąble, pęcherze, a nawet rany.
Poparzenia chemiczne podniebienia
Bardzo groźne są poparzenia chemiczne. Najczęściej ich ofiarami są dzieci, które z ciekawości smakują płyn znajdujący się w kolorowej butelce.
W przypadku poparzenia chemicznego zawsze należy wezwać pogotowie lub jak najprędzej zawieźć poszkodowanego na SOR do najbliższego szpitala. Tego rodzaju oparzenia zdarzają się także dorosłym, którzy wypijają żrące płyny przechowywane w nieoznakowanych butelkach czy pojemnikach. Pomyłki mogą skończyć się trwałym ubytkiem na zdrowiu, a nawet śmiercią.
W profilaktyce ważne jest więc przechowywanie środków chemicznych w miejscach niedostępnych dla dzieci i wyłącznie w opakowaniach oryginalnych lub w sposób skuteczny oznakowanych.
Oparzenie podniebienia – jak reagować?
Poparzenie jedzeniem zdarza się często oraz w różnych miejscach. Jeśli ulegniemy poparzeniu najszybciej jak to możliwe postarajmy się obniżyć temperaturę poparzonych tkanek.
W przypadku oparzeń podniebienia skuteczne jest delikatne płukanie lodowatą wodą lub ssanie kostek lodu. Lód należy ssać przesuwając go po podniebieniu – trzymanie dużej ilości lodu w jednym miejscu przez dłuższy czas może skutkować odmrożeniem. Warto także płukać jamę ustną roztworem soli w wodzie – kilkukrotne płukanki wykonywane w ciągu dnia mają działanie przeciwbólowe oraz odkażające. Dobre rezultaty przynoszą także płukanki wykonywane z użyciem zimnego mleka.
Kostek lodu nie wolno podawać dzieciom, które mogą zakrztusić się nimi.
Do łagodzenia powstałych ran czy pękniętych bąbli można stosować napary z malwy. Jeśli chcemy pozyskać malwę z własnej hodowli zrywajmy wyłącznie kwiaty o ciemnofioletowym zabarwieniu. Ten rodzaj malw zawiera antocyjany i garbniki o działaniu leczniczym. Przygotowanie leku z malwy jest proste: do szklanki wrzuca się kilka suszonych kwiatów, zalewa je wrzątkiem i trzyma około kwadransa pod przykryciem. Przestudzony napój popija się małymi łykami przez cały dzień.
Kojąco na rany pooparzeniowe powstałe na podniebieniu lub w innych rejonach jamy ustnej działa siemię lniane. Napar z siemienia działa powlekająco na śluzówki i przyspiesza ich gojenie.
Jeśli oparzenie jest lekkie, to po dwóch-trzech dniach powinny ustąpić wszystkie nieprzyjemne objawy. Jeśli po upływie tego czasu nie ma poprawy należy umówić się na wizytę do stomatologa lub lekarza pierwszego kontaktu.
W przypadku oparzeń, które są głębsze i objawiły się bąblami i pęcherzami należy także schłodzić miejsca poparzone a następnie zastosować płukanki domowe lub zakupić preparaty w aptece. Skutecznie działają leki stosowane przy aftach. Pęcherzy powstałych po poparzeniu nie wolno przekłuwać.
Jeśli poparzenie jest rozległe, a pęcherze bardzo duże, pękające i przekształcające się w otwarte rany konieczna jest interwencja lekarska. Należy pamiętać, że silnym oparzeniom często towarzyszą wstrząsy, które mogą być zagrożeniem życia.
Oparzenie podniebienia – gdy domowe metody nie skutkują
Domowe okłady z lodu czy płukanki zimną wodą i mlekiem są skuteczne w większości przypadków lekkich, niezbyt rozległych oparzeń. Jednak bywa tak, że większy obszar poparzenia lub większa głębokość ran pooparzeniowych utrudniają i wydłużają proces zdrowienia. Warto wówczas zakupić w aptece dostępne bez recepty specyfiki.
Zranione podczas oparzenia podniebienie skutecznie goją leki stosowane do leczenia aft. Większość tych specyfików dostępna jest bez recepty. Mają one formę płukanek, żelu lub maści.
Rozleglejsze i bardziej obolałe miejsca po oparzeniu można smarować żelami lub maściami zawierającymi środki znieczulające ból (najczęściej benzokainę). Przy poparzonym języku dobre efekty daje ssanie tabletek zalecanych przy chorobach gardła. Mają one działanie kojące, zmniejszające stan zapalny i uśmierzające ból.
W każdym przypadku, gdy bąble i rany powstałe po oparzeniu nie goją się w ciągu dwóch tygodni konieczna jest konsultacja lekarska.
Oparzenie podniebienia u dzieci
U dzieci często dochodzi do rozległych oparzeń spowodowanych spożyciem środków chemicznych. Zawsze musimy udać się do lekarza. Przedtem warto spróbować wypłukać jamę ustną dziecka wodą. Nigdy nie należy prowokować wymiotów – cofająca się treść żołądkowa zawierająca środek żrący może wywołać jeszcze większe spustoszenie w jamie ustnej.
Niezwykle pomocne jest w takiej sytuacji zabranie ze sobą opakowania po specyfiki – lekarze znając jego skład chemiczny szybciej dobiorą skuteczne metody leczenia.
Oparzenie termiczne u dzieci także powinno być konsultowane z lekarzem, nawet wówczas, gdy nie jest ono rozległe i głębokie.
