Gdy ząb, mimo niezmienionego wyglądu, boli może to być spowodowane wieloma czynnikami, w tym poważnymi stanami zapalnymi rozgrywającymi się wewnątrz z pozoru zdrowego zęba. Ból zęba przy nagryzaniu ma wiele przyczyn. W poniższym artykule zostaną omówione najczęściej spotykane.
Kiedy ząb boli?
Ból zębów to najczęściej objaw chorobowy. Może mieć on różny charakter i zmienne nasilenie.
Jeśli wyglądający zdrowo ząb pobolewa przy zmianach temperatury lub reaguje na kwaśny smak, może to być spowodowane niewłaściwym, zbyt intensywnym szczotkowaniem. Warto zasięgnąć porady dentysty, który może pokryć zbyt wrażliwą zębinę specjalnym lakierem.
Gdy ból zęba odczuwalny jest podczas posiłku i mija po jego zakończeniu, wówczas prawdopodobnie mamy do czynienia z próchnicą. Nie jest to jeszcze duży ubytek próchniczy i dzięki wizycie u stomatologa, podczas której zostanie założone wypełnienie, można zahamować rozwój infekcji.
W przypadku bólu permanentnego występującego niezależnie od przyjmowania posiłków, o każdej porze doby z dużym prawdopodobieństwem można spodziewać się poważnego stanu próchnicy, który kwalifikuje ząb do leczenia kanałowego. Leczenie wcześnie rozpoczęte kończy się sukcesem.
Niestety zaawansowana, nieleczona próchnica prowadzi do ekstrakcji. Ubytki można wprawdzie zastąpić sztucznymi zębami, ale nie jest to taka sama jakość życia, jak w przypadku posiadania zdrowego naturalnego uzębienia.
Ból zęba przy nagryzaniu może być także spowodowany dysfunkcjami narządu żucia, który uznaje się za pierwszy fragment układu pokarmowego. Jeśli podczas rozdrabniania i przeżuwania pokarmów pacjent czuje ból zęba, słyszy trzaski i zgrzyty podczas gryzienia lub ziewania, odczuwa dyskomfort spowodowany nadmiernym napięciem mięśni skroniowo-żuchwowych, to powinien poinformować o tych objawach stomatologa.
Ból zęba przy nagryzaniu – ukryta próchnica
W przypadku zęba, który nie był nigdy leczony występująca podczas jedzenia bolesność, która mija po zakończeniu posiłku, to najczęściej objaw infekcji próchnicowej wewnątrz zęba. Zmiana jest z reguły drobna, niewidoczna gołym okiem. Jeśli próchnica zaatakowała głęboko położone partie zęba, to ból będzie odczuwalny przy nagryzaniu.
W pierwszym etapie rozwoju próchnicy nie zauważa się jej podczas badania klinicznego. Choroba rozwija się w przestrzeniach międzyzębowych podminowując szkliwo. Wraz z rozwojem próchnicy zmienia się zabarwienie zęba w miejscu nad infekcją.
Ukrytą próchnicę można zobaczyć jako cień podczas podświetlania zęba. Najlepszym sposobem na sprawdzenie stanu uzębienia jest diagnostyka obrazkowa RTG.
Ból zęba wcześniej leczonego, także może pojawić się podczas gryzienia
Jeśli ból zęba przy nagryzaniu dotyczy zęba wypełnionego, to możemy mieć do czynienia z próchnicą wtórną.
W przypadku bólu przy nagryzaniu, który występuje w zębie na skutek ucisku świeżo zaplombowanego zęba, przyczyny należy upatrywać w zbyt wysokim założeniu wypełnienia. Za wysoka plomba naciska na przyzębie wierzchołkowe. Problem należy zgłosić dentyście, który powinien skorygować wysokość wypełnienia.
Jeśli boli ząb zaplombowany jakiś czas temu, wówczas prawdopodobnie próchnica zaatakowała ponownie. Może ona rozwijać się w okolicach plomby, pod nią lub w zupełnie nowym miejscu w przestrzeniach międzyzębowych. Jeśli nowe ognisko próchnicy znajduje się pod plomba, należy ją usunąć, dokładnie opracować ubytek i nałożyć nowe wypełnienie. W przypadku nowego ogniska choroby, w innym miejscu zęba, zakłada się nowe wypełnienie.
Gdy ból zęba przy nagryzaniu trwa nieustająco
To najtrudniejsze przypadki, które wymagają leczenia kanałowego lub ekstrakcji. Leczenie kanałowe, czyli endodontyczne wymaga precyzji i dokładności podczas oczyszczania kanałów zębowych z zainfekowanej miazgi zębowej. Poprawnie przeprowadzona procedura przywraca zębowi dotychczasową funkcjonalność, a co najważniejsze – usuwa ból.
Nieusunięcie całości miazgi lub niedokładne wypełnienie kanału, to najczęstsze przyczyny bólu przy nagryzaniu występującego po zakończeniu leczenia. I nie chodzi tu o ból, który pacjentowi towarzyszy bezpośrednio po zabiegu, ale ból nieustępujący dłużej, niż kilka dni albo pojawiąjący się kilka tygodni po wypełnieniu kanału. W takim przypadku konieczne jest ponowne otwarcie kanału, opracowanie i oczyszczenie. Zwlekanie z tym zabiegiem często prowadzi do utraty zęba.
Diagnostyka zębów
Skuteczność leczenia endodontycznego poprawia nowoczesna diagnostyka. Zdarza się czasem, że podczas leczenia kanałowego pominięto któryś z kanałów. Takie błędy pozwala wyeliminować diagnostyka obrazkowa – zdjęcia RTG punktowe (pojedyncze zęby) lub całościowe (pantomogram) pozwalają dokładnie określić liczbę i przebieg kanałów. Z kolei endoskop elektroniczny daje możliwość oceny głębokości kanału, co ułatwia dokładne oczyszczenie i wypełnienie kanału.
Jeśli ząb wyleczony kanałowo boli przy nagryzaniu mimo poprawnego założenia wypełnienia, przyczyn należy poszukać w wierzchołku korzenia zębowego. Konieczne jest wykonanie badania obrazkowego, które może wskazać na istnienie stanu zapalnego wierzchołka z powodu ropni, torbieli lub ziarniaków.
